Pleiotrope antropologie

De 12 hallmarks of ageing zijn 12 biologische processen die geassocieerd worden met veroudering en die vaak voorkomen bij verouderende organismen. Deze processen dragen bij aan het ontstaan van ouderdomsziekten en het algemene verval dat gepaard gaat met veroudering.

Om dit goed te kunnen kaderen is het nodig om een complex begrip uit te leggen. Het concept van pleiotrope antropologie is gerelateerd aan het idee dat evolutionaire mechanismen die oorspronkelijk gunstig waren voor de overleving en reproductie van organismen in hun jeugd, na verloop van tijd schadelijke effecten kunnen hebben naarmate ze ouder worden. Met andere woorden, eigenschappen of biologische processen die oorspronkelijk voordeligwaren op jonge leeftijd, kunnen op latere leeftijd schade veroorzaken.

 Dit concept kan worden toegepast op de hallmarks of ageing omdat veel van de biologische processen die geassocieerd worden met veroudering eigenlijk oorspronkelijk beschermende mechanismen waren die bedoeld waren om organismen te helpen zich aan te passen en te overleven in een vijandige omgeving. Bijvoorbeeld, cel senescentie en telomeer attritie (zie verder) zijn oorspronkelijk mechanismen die cellen helpen beschermen tegen ongecontroleerde celdeling en het voorkomen van tumoren en dus kanker op jonge leeftijd. Echter, naarmate organismen ouder worden, kunnen deze mechanismen bijdragen aan weefselschade en het ontstaan van ouderdomsziekten.

 De pleiotrope antropologie benadrukt dus het idee dat  niet perfect is en dat eigenschappen die oorspronkelijk voordelig waren, op latere leeftijd schadelijke effecten kunnen hebben. Dit concept biedt inzicht in de paradoxale aard van veroudering en benadrukt het belang van het begrijpen van de evolutionaire geschiedenis van organismen om de processen van veroudering beter te kunnen begrijpen en te kunnen beïnvloeden.

12 hallmarks of Ageing

De hallmarks of ageing zijn in 2013 voor het eerst besscherven in Nature Reviews (Cellular senescence in aging and age-related disease" gepubliceerd door James L. Kirkland en Tamara Tchkonia in NatureReviews Molecular Cell Biology).

12 Hallmarks of aging

Hieronder vatten we ze kort samen.

Genomic instability: Beschadiging van het DNA kan leiden tot mutaties en celbeschadiging, wat uiteindelijk kan leiden tot veroudering en ziekte.

Telomere attrition: Telomeren, de beschermende uiteinden van chromosomen, worden korter na elke celdeling en dragen bij aan het verouderingsproces. Ik denk vaak aan hen als de plastieken uiteinde van je veters. 

Epigenetic alterations: Veranderingen in het epigenoom, zoals DNA-methylatie en histon modificaties, kunnen de genexpressie beïnvloedenen bijdragen aan veroudering.

Loss of proteostasis: Verlies van proteostase, het vermogen van cellen om eiwitten correct te vouwen en af te breken, kan leiden tot de ophoping van schadelijke eiwitten en veroudering.

Deregulated nutrient sensing: Verstoring van de signaalwegen die voedingsstoffen detecteren en metaboliseren kan leiden tot veroudering en ouderdomsziekten.

Mitochondrial dysfunction: Veranderingen in de werking van de mitochondriën, de energiecentrales van cellen, kunnen bijdragen aan veroudering en ziekte.

Cellular senescence: Verouderde cellen stoppen met delen en kunnen schadelijke moleculen afscheiden die ontstekingen en weefselschade veroorzaken.

Stem cell exhaustion: Veroudering van stamcellen kan leiden tot een afname van het vermogen van het lichaam om beschadigde weefsels te regenereren en te herstellen.

Altered intercellular communication: Veranderingen in de communicatie tussen cellen kunnen leiden tot ontstekingen en weefselschade die bijdragen aan veroudering.

Replicative senescence: Cellen hebben een beperkt aantal keren dat ze kunnen delen voordat ze senescent worden, wat bijdraagt aan veroudering en weefselverval.

Altered autophagy: Verstoring van autophagie, het proces waarbij cellen hun eigen beschadigde componenten recyclen en verwijderen, kan bijdragen aan veroudering en ouderdomsziekten.

Deregulated cellular energetics: Veranderingen in de stofwisseling van cellen kunnen leiden tot oxidatieve stress en weefselschade die bijdraagt aan veroudering.

Wat beteken deze hallmarks voor onze gezondheid?

Deze 12 hallmarks of ageing geven inzicht in de biologische processen die betrokken zijn bij veroudering en kunnen helpen bij het ontwikkelen van strategieën om veroudering en ouderdomsziekten te vertragen of om te keren.

De hallmarks of aging zijn heel belangrijk voor onze gezondheid omdat ze inzicht bieden in de biologische processen die verouderingen ouderdomsziekten aandrijven. Door deze processen te begrijpen, kunnen we strategieën ontwikkelen om veroudering te vertragen, de gezondheid te verbeteren en de levensduur en kwaliteit te verlengen.